Haber Kanallarının Amacı Haberi Değersizleştirmek mi?

Belki bilmeyebilirsiniz. Avrupa’da ciddi haber kanallarında dekorlarından haber sunucularına, dilden stüdyoya hep bir sadelik değişmeyen bir üslup hâkimdir.

Bizde olduğu gibi haber ekranı ne panayırları aratmayacak fonlarla süslüdür, ne sunucular mankenlerle yarışa girmiş gibi kıyafet defilesi yapar gibi ekrana çıkar, ne de kendilerini haberi unutturacak kadar görünür kılar. Haber dışı unsurlar haberi öne çekip değerli kılmak için mümkün olduğunca görünmez hale getirilir.

Kural basittir çünkü: Her ne kadar bir dekora, bir sunucuya ve fona ihtiyaç olsa bile bunlar asıl değil, detaydır. Detayın aslın önüne geçmesine izin verilmez. Ki o asıl, yani değerli olan haberdir.

Bu karşılaştırmayı şunun için yaptık: Eğlence kanallarının haber bültenleri de, sırf haber için kurulmuş kanallar da sunucularıyla, haber sunumlarıyla, dekor ve tarzlarıyla eğlence kanalları/programları ile yarışır halde.

Sanki bilinçli bir el haberi değersizleştirmek, haberi izlerken izlenen o şeyin aslında dekorun ve kompozisyonun bir parçasından öte bir anlamı olmadığı konusunda izleyiciler uyutmak ve uyuşturmak için ne gerekiyorsa kusursuz bir şekilde onu yapıyor.

Podyumlardan ekrana geçen sunucular bir yanda, mankenlerle yarış halindeymişçesine şuhlukta yarışan isimler bir yanda, her gün değişen dekor diğer yanda.

Bu; öyle bir yarış ki birini diğerinden ayırmak imkânsız. Habertürk için de bu böyle, NTV için de, CNN Türk ya da A Haber ya da SKY Türk için de.

Haber spikerlerinin foto galeri yıldızları olarak tıklatılması da, kocaman ekran önünde boydan haberler sunumları da, spikerlikteki güzellik kıstası da bu kompozisyonun parçası.

En ciddi haber kanalı olma iddiasındaki NTV’nin habercileri bir bir temizlerken oradan artırdığını dekora yatırması ya da önceleri magazin kuşağını sunan Gülay Afşar gibi isimlere haberi teslim etmesini de aynı çerçevede okuyup Afşar’ın mesela oyuncu İstemi Betil’in ölümünün haberini sunduktan hemen sonra kameraya gülücükler saçarak bülteni kapatması size sıradan gelebilir.

Ama bu ve benzer parçalar ortaya çıkardıkları bütünde bize tek bir şey vaaz ediyor (O da onca şatafat ve göz alıcı haber dışı unsurdan gözünü alıp dikkatini habere verebilenler için tabii…):  Siz az önce birisinin öldüğünü, bir siyasi garabeti, bir yıkımı, bir sefaleti, açlığı ya da bir acıyı izlemiş olabilirsiniz. Onlar sadece kurgunun bir parçasıydı. Gerçek hayata dair çok da kayda değecek şeyler, sizden haberler değildi. Olsa bile, çok da kayda almanıza gerek yok. İnanmıyorsanız haberle meşgul olmak yerine gözlerinizdeki gitmeyen kamaşmaya bakın.