Dünya yeniden dizayn ediliyor: Filler tepinir karıncalar ezilir…

ABD, 21. Yüzyıla süper güç olarak damgasını vurdu. Siyasi, ekonomik ve askeri güç olarak adeta dünyaya hükmetti. 2000’li yılların başlarında dünyaya demokrasi götürmek vaadiyle işgale başlayan ABD, hem Ortadoğu’da hem de Afganistan’da hezimete uğradı. Gerçi bunun adını politika değişikliği koydular ama bu resmen bir yenilgiydi. 

ABD, Ortadoğu ve Afganistan’dan kafasını kaldırıp Dünyaya baktığında Çin, Rusya ve Hindistan’ın yükselişini fark etti. Başkanlık seçimlerinde Trump’ı eleyip başkanlık koltuğuna oturan Joe Bıden, yönünü Asya’ya çevirdi. Hazırladıkları ön güvenlik belgesinde hedefe Çin’i koydu. 

Peki neden Asya’ya özellikle Güneydoğu Asya’ya yöneldiler? Güney Çin denizinde Endonezya, Malezya, Filipinler, Vietnam ve Çin arasında münhasır ekonomik bölge anlaşmazlığı var. Çin, bölge yüzde 90 benim diyor. Yani Doğu Akdeniz geriliminin bir benzeri de bölgede yaşanıyor.
Bir de Tayvan meselesi var. Çin, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği gibi Tayvan’ı kendi topraklarına katmak istiyor. ABD ise Tayvanlılara destek veriyor. 

Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla büyük bir çöküş yaşayan Rusya, 2000’li yılların başından bu yana büyük bir toparlanma sürecine girdi. 20 yıldır iktidarda olan Putin, ABD ve AB’nin tüm yaptırımlarına rağmen ülkesini toparlamayı başardı. Ve Çarlık Rusya’sında olduğu gibi yayılmacı bir politika izliyor.

Sovyetlerden kopan ülkelerde yaşayanlara vatandaşlık vererek Rus çoğunluğu sağlamaya çalışıyor ki günü geldiğinde Kırım ve Donbas’ta olduğu gibi hak iddia edebilsin. Rusya, Afrika’da da çok etkin. Özellikle Wagner denilen paralı askerleriyle bölgede adeta at koşturuyor. 
Ve Avrupa Birliği… AB, bu dönemde daha geri planda bir politika izliyor. Mesela ABD’nin Rusya ile mücadelesinde net tavır ortaya koyamıyorlar. Zira enerjilerini Rusya’dan alıyorlar. Ruslar vanaları kapatırsa dımdızlak ortada kalırlar. Bırakın ABD-Rusya çekişmesinde taraf seçmeye Belarus-Polonya sınırında yaşanan göçmen krizinde bile atıl kaldılar. Kriz devam ediyor.
AB, adı her ne kadar birlik olsa da maalesef bir birlik sağlayamıyorlar. Örneğin bir orduları yok. Sürekli dillendiriyorlar ama bir sonuca ulaşamıyorlar. NATO çatısı altındalar ama kendilerini pek de güvende hissetmiyorlar.

Salgınla birlikte yaşanan tedarik krizi de Avrupa ekonomisini sarstı. Çin’in ‘Bir yol bir kuşak’ projesine karşı ‘Küresel geçit’ projesini başlattılar ama pek de başarılı olacaklarını düşünmüyorum.

Bir de İran meselesi vardı. Obama döneminde imzalanan Nükleer Anlaşmadan Trump çekilmişti. Ancak Bıden müzakereleri yeniden başlattı. Viyana’da devam eden müzakereler de İran’ın eli bu kez daha güçlü. Petrolünü Çin’e satan İran, gizli gizli Çin’den teknolojik silahlar alıyor ve bölgedeki etkinliğini artırmaya çalışıyor.

Bu yüzyılda küresel mekanizmanın hedefinde Rusya var. Rusya’yı çevrelemek istiyorlar. Bunu gören Rusya, çemberin daralmasına izin vermiyor. Çin ile anlaşmalar imzalıyor. Nato’nun eski doğu bloku ülkelerinden çekilmesini istiyor. Gürcistan’ın NATO’ya girişini engelledi. Şimdi de bir Ukrayna meselesi var. Putin baktı ki NATO, Ukrayna’ya yeşil ışık yakıyor, hemen sınırı binlerce asker yığdı. Belarus’a ortak tatbikat yapıyoruz adı altında askeri yığınak yaptı. ABD, ‘Rusya, Ukrayna’yı işgal edecek’ diye dünyayı ayağa kaldırdı. Rusya ve ABD, Ukrayna üzerinden güç gösterisi yapıyor. Cenevre’de Ukrayna’nın geleceği görüşüldü ama Ukrayna masada bile yoktu. Ne acı!

Rusya’nın NATO’dan tek istediği güvenlik garantisi. Yazılı bir garanti istiyor Putin. Neden yazılı? Çünkü sözlü garantiyi daha önce verdiler ama her zaman olduğu gibi sözlerinde durmadılar. Putin bir daha aynı tuzağa düşmek istemiyor. 

Putin yazılı olarak istediğini alamazsa geri adım atmaz, Ukrayna’ya girer. Komple bir işgal olmaz ama Donbas’taki Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetlerini tanıyarak işe başlar. Ardından Zelenskiy devrilip (tabii seçimlerle) Ukrayna’daki iktidar Rus yanlısı birine verilir. Misal ülkesine dönen Poroşenko. 
Bu arada ABD’nin Yunanistan’a yaptığı askeri yığınağın asıl hedefi de belli olmuş oldu. Bunu bölge her ne kadar Türkiye’ye karşı yapılıyormuş gibi algılasa da asıl hedef Rusya’ydı. Ama füzelerin yönü tabii ki her an değişebilir. Türkiye’ye de çevrilebilir, AB’YE de. AB’nin asıl tedirginliği de bu yüzden.

Peki dünya bu kadar hareketliyken Türkiye bundan nasıl etkileniyor. ABD’nin Ortadoğu’dan çekilmesinin bize olumlu yansımaları oldu. Ortadoğu’da kaldığı dönem boyunca ilişkilerimizin adeta askıya alındığı Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Suudi Arabistan gibi ülkelerle birer birer diplomatik ilişkiler yeniden başladı. 
AB demek Almanya demek. Türkiye-Almanya ilişkileri genel anlamda iyi. Almanya, AB’de Türkiye’ye karşı iyi polisi oynuyor. 2022, Türkiye-AB ilişkilerinde daha büyük krizlere gebe. Başta Osman Kavala meselesi olmak üzere gerilimi artıcı pek çok faktör var.

Orta Asya’da yükselen bir Türkiye gücü var. Türk Devletler Teşkilatı Asya’da oyunu değiştiriyor. İkinci bir Çin seddi gibi adeta. Ancak karşı hamleler de başladı. Kazakistan’da Soros destekli halk ayaklanması teşkilata bir gözdağı. Gerçi ayaklanmayı Rusya bastırdı ama bunun arkasının gelme ihtimali yüksek. Türk Devletleri Teşkilatı hem Çin, hem Rusya, hem ABD hem de AB için büyük bir sorun.
Bu yüzyılda Türkiye’yi Afrika’da da büyük bir mücadele bekliyor. Rusya, Çin ve Türkiye, Afrika’da güç savaşına girecek. Mavi Vatan’da ise Eatmed’in çöküşü bizim tezlerimizi güçlendirdi. 
İçerde ise büyük krizler yaşıyoruz. Erken seçim tartışmaları gündemi meşgul ediyor. Mart’a kadar fiyat artışı, karaborsacılık, kur kontrol edilemezse büyük sıkıntılar bizi bekliyor. 
Dünyada dengeler yeniden şekilleniyor. Gelişmeler Türkiye’nin lehine görünüyor. Türk dış politikası daha yumuşamış görünse de şu da bir gerçek ki Türkiye, ne Suriye’de ne Libya’da ne Doğu Akdeniz’de ne de Filistin’de geri adım atar.